İHRACATTA DÜŞÜŞ EĞİLİMİ SÜRÜYOR
Ekonomim’den Yener Karadeniz’in haberine göre, şirket kapanışları ve istihdam kaybı, ihracat performansındaki daralmayla paralel ilerliyor. Türkiye’nin hazır giyim ve konfeksiyon ihracatı 2025 Ocak– Temmuz döneminde yüzde 6,2 düşerek 9,7 milyar dolara geriledi. Son 12 ayda da ihracat yüzde 4,3 oranında daraldı. Ana pazar olan Avrupa Birliği’nde meydana gelen düşüş belirleyici oldu. Dünya ticareti yüzde 6 büyürken, Türkiye ihracatında yüzde 6,5’lik bir küçülme hâlâ devam ediyor. Geleneksel pazar olan Avrupa Birliği ithalatında yüzde 12’lik bir büyüme gerçekleştirirken Türkiye büyüyen pazarlarda küçülmeye devam etti. Yani Türkiye’nin pazar payı gitgide küçülüyor. Zira AB’ye ihracat genel ortalamanın üzerinde bir oran olan yüzde 6,8 düştü, eski Doğu Bloku ülkelerine satışlar ise yüzde 16,8 geriledi. Ülke bazında bakıldığında; Almanya’ya ihracat yüzde 3,8, Hollanda’ya yüzde 7, İspanya’ya yüzde 10,9, İngiltere’ye yüzde 4,4, Fransa’ya yüzde 2, İtalya’ya yüzde 1,6 ve Polonya’ya da ihracat yüzde 13,7 geriledi.
TEKSTİLDEN RAKİP ÜLKELERE İHRACAT ARTIŞI
2025 Ocak–Temmuz döneminde tekstil ve hammaddeleri ihracatı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,2 düşüşle 6,6 milyar dolara geriledi. Yılın ilk yedi ayında özellikle iplik ihracatında yüzde 8,7 ve örme kumaş ihracatında da yüzde 1,3 kayıplar yaşanırken, ev tekstili yüzde 12,1 ve elyaf yüzde 19,8 arttı. Temmuz ayında ise tekstil ihracatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,7 daraldı. Tekstilde ülke bazında bakıldığında ABD’ye yüzde 4,8, Almanya’ya yüzde 2,3 ve İspanya’ya yüzde 2,7 daralan ihracat, Mısır’a yüzde 13,7, Fas’a yüzde 23,6 artış kaydetti. Ocak– Temmuz toplamında miktar bazında ise İtalya yüzde 40,7 ve Pakistan’a yüzde 89,7 gibi yüksek oranlı artış öne çıktı. İki sektörde kapasite kullanım oranlarında da gerileme yaşandı. Ağustosta tekstil sektöründe kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre yüzde 69,4’ten yüzde 68,5’e düşerken, hazır giyimde ise yüzde 74,5’ten yüzde 74,4’e düştü.
İTHALAT ARTIŞ TRENDİNDE
Türkiye üretiminde yüksek maliyetler ile daralma yaşanırken ithalat cephesinde artış devam etti. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre bu yılın ocak-temmuz döneminde 60- 61-62 ve 63 fasılda gruplanan hazır giyim ve konfeksiyon sektörü ithalatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 18 artışla 2 milyar 755 milyon dolara yükseldi. Bu yılın 5 milyar doların üstünde bir ithalat rakamı ile kapanması bekleniyor. Söz konusu ithalatta belirleyici ülkelerden biri de Mısır olmaya devam etti. Türkiye’den ülkeye taşınan yatırımlar ve yine Türkiye’den ülkeye yapılan tekstil ihracatının etkisi ile Mısır’dan yapılan hazır giyim ve konfeksiyon ithalatı geçen yıl ocak-temmuz arasında 150 milyon dolar iken bu rakam bu yıl aynı dönemde yüzde 78 artışla 268 milyon dolara yükseldi.
PAZAR PAYI YÜZDE 3’ÜN ALTINA İNMEK ÜZERE
Sektörde kısa vadede bir toparlanma beklentisi de zayıf. Avrupa pazarında yılın ikinci yarısında dahi talepte kayda değer bir canlanma öngörülmüyor. Aksine, maliyet–fiyat makasının daraldığı ve rekabet baskısının arttığı bir dönemin devam etmesi bekleniyor. Uzun vadede çıkış için desteklerin artması, katma değerli ürünlere yönelim, verimlilik artışı ve yeşil dönüşüm şart olsa da, mevcut koşullar altında firmaların bu yatırımları yapabilecek finansal gücü bulması giderek zorlaşıyor. Zira sektörde karlılıklar negatife döndü ve son iki yıldır yüzde 5 civarı zararla ayakta kalmaya çalışıyor. Bu da çok ciddi miktarda öz kaynak yetersizliği olduğunu gösteriyor. Sektör temsilcileri, özellikle hazır giyim sektöründe iki önemli riskin dünya ihracatındaki payın ilk kez yüzde 3’ün altına inmesi ve geleneksel pazar olan Avrupa Birliği’ndeki payın da yüzde 5’in altına inmesi olarak gösteriyor.
patronlardunyasi.com
